English

Tam

Chantal Akerman
Down There / Là-bas
Belgia, Francja 2006 / 78’
Z drugiej strony Na Wschód z Sonią Wieder-Atherton

Nie czuję więzi. Nie czuję ani bólu, ani dumy. Dumę czasem. Jestem oderwana. Właściwie od wszystkiego. Mam kilka kotwic. Ale czasami zwalniam je i dryfuję. Właściwie ciągle. Głos z offu należy do Chantal Akerman. Słyszymy jej monolog, od czasu do czasu odbiera też telefon: czuje się dobrze. Nie chce iść nad morze. Musi pracować. Przez żaluzje w oknie – filtr podkreślający dystans – obserwuje życie toczące się na tarasach sąsiedniego domu, sama pozostając ukryta, także przed naszym wzrokiem. W dniu, w którym zdecyduje się opuścić mieszkanie, dojdzie do zamachu, w pobliżu plaży, na której spaceruje. Czy Izrael jest ziemią obiecaną? Czy tylko kolejnym miejscem wygnania? Zrealizowany w Tel Awiwie dokumentalny esej Tam jest medytacją nad przynależnością, tożsamością, dziedzictwem Holocaustu. Jego otwarta – jak drzwi na taras – formuła zaprasza jednocześnie do opuszczenia zaprojektowanego przez reżyserkę wnętrza. Może więc to także film o depresji i poszukiwaniu ukojenia?

Małgorzata Sadowska

Chantal Akerman

(1950-2015) Córka żydowskich emigrantów z Polski, jedna z najwybitniejszych europejskich artystek awangardowych. Ukształtowało ją kino Jeana-Luca Godarda oraz kontakty, jakie nawiązała z undergroundowymi reżyserami nowojorskimi. Swój pełnometrażowy debiut Hôtel Monterey (1973) zrealizowała w Stanach Zjednoczonych, będąc pod dużym wrażeniem dzieł Stana Brakhage’a, Jonasa Mekasa, a zwłaszcza Michaela Snowa. Następnie, już w Europie, kręciła filmy o zacięciu feministycznym, eksperymentujące z formami narracji i zrealizowane w powolnym rytmie długich ujęć.

Wybrana filmografia

1972 Hôtel Monterey

1974 Ja, ty, on, ona / Je, tu, il, elle / I, You, He, She,

1978 Spotkania Anny / Les Rendez-vous d’Anna / Meetings with Anna

1983 Un jour Pina a demandé / One Day Pina Asked Me

1989 Histoires d’Amérique / American Stories, Food, Family and Philosophy

1991 Nuit et jour / Night and Day

1996 Kanapa w Nowym Jorku / Un divan a New York / A Couch in New York

2000 Uwięziona / La captive / The Captive

2004 Jutro przeprowadzka / Demain on déménage / Tomorrow We Move

2011 Szaleństwo Almayera / La folie Almayer / Almayer’s Folly

Twórcy

reżyseria Chantal Akerman
scenariusz Chantal Akerman
zdjęcia Chantal Akerman, Robert Fenz
montaż Claire Atherton
obsada Chantal Akerman (voice)
producent Xavier Carniaux, Marilyn Watelet
produkcja AMIP, Paradise Films, Le Fresnoy Studio National des Arts Contemporains, Chemah I.S.
właściciel praw The Party Sales
język francuski, angielski