Bracia Quay dla Hasa

W październiku 2009 roku w ramach Polska! Year w londyńskim Barbicanie odbyła się retrospektywa twórczości Wojciecha Jerzego Hasa. Towarzyszyła jej specjalnie na tę okazję przygotowana instalacja braci Quay, wielbicieli Hasa, którzy właśnie realizują remake jego filmu Sanatorium pod Klepsydrą. We Wrocławiu instalacja dołączy do wystawy w Galerii Sztuki Współczesnej Awangarda, poświęconej filmom i osobie wizjonera polskiego kina, bohatera tegorocznej retrospektywy. Bezpośrednią inspiracją dla pracy braci Quay był fotograficzny portret Hasa otoczonego atrybutami swoich filmowych wizji. Reżyser niczym zmagający się z materią i duchem Faust, alchemik pochylony nad dziełem życia w swoim tajemnym gabinecie, obmyśla kolejną zaskakującą strategię. Bracia Quay stworzyli trójwymiarowy, multimedialny filmowy plakat, zachęcającający widzów do uczestniczenia w projekcjach, wykorzystując wspomniane zdjęcie oraz fragmenty filmów Hasa odtwarzane na ekranie tuż za jego postacią. Instalacja odwołuje się do charakterystycznego stylu mistrza polskiego surrealizmu, czerpiącego z malarstwa i literatury, przykładającego wielką wagę do filmowej scenografii, tworzącego na planie własne, unikalne światy.

Agnieszka Szeffel

Bracia Quay (1947 Filadelfia USA) - są bliźniakami. Studiowali w Filadelfii, kontynuowali naukę w Royal College of Art w Londynie, gdzie w latach 70. reżyserowali swoje pierwsze krótkie metraże. W latach 80. produkowali reklamówki telewizyjne (dla Honeywell, Walkers Crisps i Dulux Wood Protection), wideoklipy (najsłynniejszy - do piosenki Petera Gabriela Sledgehammer) i animacje, które przyniosły im popularność - Gabinet Jana Švankmajera, Ulica krokodyli. W 1995 odbyła się premiera ich pierwszego filmu fabularnego Instytut Benjamenta, nagrodzonego Bronze Horse w Sztokholmie oraz nagrodą jury na festiwalu Fantasporto. Kolejny pełnometrażowy film aktorski braci to Stroiciel trzęsień ziemi. W swojej twórczości inspirują się literaturą, szczególnie prozą Bruno Schulza, ostatnio Stanisława Lema.