English

Piotr Dumała

Scenarzysta, autor opracowania plastycznego, animator i reżyser filmów rysunkowych oraz kombinowanych, scenarzysta i scenograf filmów fabularnych, pedagog, rysownik, autor komiksów i plakatów, literat, krytyk, aktor. Urodził się 9 lipca 1956 roku w Warszawie.

Absolwent Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki (dyplom w pracowni konserwacji rzeźby kamiennej) Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1982), gdzie uczył się także w Pracowni Filmu Animowanego prof. Daniela Szczechury, którego następnie był asystentem. Posługuje się tradycyjną kreską, a także - wymyśloną przez siebie - techniką płytek gipsowych (najpierw pokrywa je ciemnym gruntem, następnie rylcem lub papierem ściernym "odkrywa" przyszły obraz). Oryginalność plastyczna, jej znakomite zespolenie ze ścieżką dźwiękową, precyzja w najdrobniejszym detalu, a zwłaszcza umiejętność atrakcyjnego przeniesienia na ekran skomplikowanych treści, to główne wyznaczniki jego kina. Uprawia również animację użytkową, realizując: czołówki seriali (m.in. Bajki z Królestawa Lailoni dla dużych i małych wg Leszka Kołakowskiego), czołówki programów telewizyjnych (m.in. Chimera, Magazyn Literacki, Magazyn Teatralny, Miliard w rozumie, Anima, Rozmowy na nowy wiek), czołówki festiwalowe (m.in. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni), reklamy (m.in. logo dla Canal+ na stulecie kina, logo PWN, RMF&FM, logo Filmoteki Narodowej), wideoklipy (m.in. dla zespołu Maanam). Jako scenograf pracował m.in. przy realizacji filmów Jerzego Łukaszewicza Przyjaciel wesołego diabła (1986) i Bliskie spotkania z wesołym diabłem (1988). Jest także autorem efektów specjalnych w filmie fabularnym Lecha Majewskiego Ewangelia według Harry'ego (1993) oraz autorem zdjęć do czołówki filmu dokumentalnego 50 lat łódzkiej szkoły filmowej (1998). Zajmuje się również rysunkiem prasowym (m.in. Gazeta Wyborcza, Kino, Playboy), projektowaniem okładek książek oraz plakatem teatralnym i filmowym (m.in. Tarnowska Nagroda Filmowa). Jako aktor zagrał m.in. w Pańci (1996) Iwony Siekierzyńskiej i Wyspie R.O. (2002) Jana Lenicy. W latach 1992-2001 w miesięczniku Kino publikował krótkie opowiadania, których część ukazała się również w wydaniu książkowym Gra w żyletki (Wydawnictwo Małe, Warszawa, 2000), oraz powieść w odcinkach Ederly. Jest autorem komiksu Zbrodnia i kara 1980 (Wydawnictwo Świat Literacki, 2006). Na łamach Kina uprawia także krytykę filmową. Jest bohaterem filmu dokumentalnego Jolanty Dylewskiej Świat według Piotra D. (2001). Jako pedagog prowadzi zajęcia z animacji w łódzkiej PWSFTViT; wykładał także na Wydziale Animacji w Konstfacku (Szwecja) i na Uniwersytecie Harwarda (USA). Filmy realizował w: Studiu Małych Form Filmowych "Se-Ma-For" w Łodzi, Studiu Miniatur Filmowych w Warszawie, Telewizyjnym Studiu Filmów Animowanych w Poznaniu, Ośrodku Telewizji Polskiej w Łodzi oraz w Bow & Axe Entertainment Ltd. Laureat Nagrody Artystycznej Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego I stopnia w zakresie filmu (1986), Nagrody Luna de Valencia za całokształt twórczości na MFFA w Walencji (2003), Wielkiego FeFe za robienie swojego w filmie na FeFe Film Festiwal (2003) oraz licznych innych nagród festiwalowych.

Filmografia i nagrody:

  • 1976 Przemiana (etiuda studencka)
  • 1977 Śmierć Hindenburga (etiuda studencka)
  • 1980 Scenka rodzajowa (etiuda studencka);
  • 1981 Lykantropia (Nagroda Artystyczna Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego I stopnia za nowatorską koncepcję filmu animowanego zawartą w filmach Lykantropia, Latające włosy i Łagodna na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie, 1986)
  • 1983 Czarny Kapturek (II Nagroda w kategorii filmów 5-10-minutowych na III MFFA w Warnie, 1983; Wyróżnienie Honorowe na XII MFFK w Huesca, 1984);
  • 1984 Latające włosy (Nagroda profesjonalna za walory plastyczne na XXIV OFFK w Krakowie, 1984; Nagroda Artystyczna Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego I stopnia za nowatorską koncepcję filmu animowanego zawartą w filmach Lykantropia, Latające włosy i Łagodna na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie, 1986; Wyróżnienie dla Krzysztofa Knittla za muzykę - łącznie z filmem Fotodrama Marka Małeckiego - na I FF "Animafilm" w Zamościu, 1987)
  • 1985 Łagodna (Brązowy Lajkonik w kat. filmów animowanych na XXV OFFK w Krakowie, 1985; Złoty Smok na XXII MFFK w Krakowie, 1985; I Nagroda w III OKAFA w Krakowie, 1985; Nagroda za najlepszy film animowany na MFFK w Tours, 1985; Złoty Dukat na XXXIV MFF w Mannheim, 1985; I Nagroda Srebrny Tancerz w kategorii filmów animowanych - ex aequo - na XIII MFFK w Huesca, 1985; Nagroda Specjalna w kategorii filmów 5-15-minutowych na MFFA w Hamilton, 1986; Nagroda Artystyczna Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego I stopnia za nowatorską koncepcję filmu animowanego zawartą w filmach Lykantropia, Latające włosy i Łagodna na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie, 1986; Nagroda Szefa Kinematografii w dziedzinie filmu animowanego za rok 1985, 1986; Nagroda na I FF "Animafilm" w Zamościu, 1987)
  • 1986 Nerwowe życie kosmosu (Dyplom Honorowy na XXIV MFFK w Krakowie, 1987)
  • 1986 Academy Leader Variations (współreżyseria z 18 reżyserami z USA, Chin, Szwajcarii i Polski pod kierunkiem Davida Erlicha, prod. USA; Nagroda za animację na XL MFF w Cannes, 1987)
  • 1987 Ściany (Wyróżnienie na XXXIV MFFK w Oberhausen, 1988; Złoty Smok i Nagroda Profesjonalna Brązowy Smok dla Przemysława Gintrowskiego za muzykę na XXV MFFK w Krakowie, 1988; Grand Prix na II FF "Animafilm" w Zamościu, 1988; II Nagroda na MFFA w Ottawie, 1988; Srebrny Tancerz dla najlepszego filmu animowanego oraz Hiszpańskiej Federacji Klubów Filmowych na XV MFFK w Huesca, 1988; Nagroda w kategorii filmów 5-10-minutowych na XVII MFFA w Espinho, 1988; Nagroda Specjalna na XXIV MFFA w Annecy, 1988; Nagroda Szefa Kinematografii za 1987 rok w dziedzinie filmu animowanego, 1988; Nagroda Główna w kategorii filmów dla dorosłych powyżej 5 minut - ex aequo, Nagroda Specjalna dla Przemysława Gintrowskiego za muzykę oraz Nagroda Specjalna dla Mieczysława Janika za udźwiękowienie poważnej liczby filmów przedstawionych na Biennale ze szczególnym uwzględnieniem filmów Ściany i Wolność nogi na I Biennale Filmu Animowanego "Fazy '89" w Bielsku-Białej, 1989)
  • 1988 Wolność nogi (Brązowy Lajkonik na XXIX OFFK w Krakowie, 1989; Grand Prix na I Biennale Filmu Animowanego "Fazy '89" w Bielsku-Białej, 1989; Nagroda Profesjonalna na MFF "Krok" w Kijowie, 1989; I Nagroda w kategorii filmów 5-12-minutowych na IX MFFA w Zagrzebiu, 1990)
  • 1988 Declaration of Human Rights (sekwencja animowana dla Amnesty International, prod. USA)
  • 1990 MTV Ident Horse
  • 1991 Franz Kafka (Nagroda Główna Stowarzyszenia Filmowców Polskich za animację za rok 1990 - ex aequo, 1992; Brązowy Smok w kategorii filmów animowanych oraz Nagroda FICC Don Kichot na XXIX MFFK w Krakowie, 1992; Grand Prix na X MFFA w Zagrzebiu, 1992; I Nagroda w kategorii filmów 15-30-minutowych na IV MFFA w Hiroszimie, 1992; Wyróżnienie Specjalne na MFFA w Stuttgarcie, 1992; Nagroda Filmoteki Młodych dla najlepszego filmu animowanego na MFFK w XXXVIII Oberhausen, 1992; I Nagroda dla najlepszego filmu animowanego i tytuł najlepszego filmu animowanego Europy 1991-1992 na MFF w Madrycie, 1992; Nagroda za najlepszą animację rysunkową na MFFA w Ottawie, 1992; Grand Prix na XXI MFFA w Espinho, 1992; III Nagroda dla najbardziej oryginalnego filmu na X MFF w Odense, 1993; I Nagroda za plakat do filmu na XXVI MFFA w Annecy, 1993)
  • 1992 Śniadanie (odc. 1 serialu Nerwowe życie 1), Poranek (odc. 2 s. jw.), Mucha (odc. 3 s. jw.), Fryzjer (odc. 4 s. jw.), Ikar (odc. 5 s. jw.), Palec (odc. 6 s. jw.), Ketchup (odc. 7 s. jw.), Zeppelin (odc. 8 s. jw.), Sąsiadki (odc. 9 s. jw.), Papieros (odc. 10 s. jw.), Odwiedziny (odc. 11 s. jw.), Cień (odc. 12 s. jw.), Kapturek (odc. 13 s. jw.), Zegarek (odc. 14 s. jw.), Tonący (odc. 15 s. jw.), Cud (odc. 16 s. jw.), Autofekalia (odc. 17 s. jw.), Garbusek (odc. 18 s. jw.), Kłótnia (odc. 19 s. jw.), Tramwaj (odc. 20 s. jw.), Paluszek (odc. 21 s. jw.)
  • 1993 MTV Ident Charlatan (Gold Award na festiwalu Broadcast Design Award w Orlando na Florydzie, 1994, finalista XXXVI New York Festivals, 1994)
  • 1993 MTV Ident Everywhere (Silver Award na festiwalu Broadcast Design Award w Orlando na Florydzie, 1994)
  • 1994 Aria (odc. 1 s. Nerwowe życie 2; Premio Mister Linea na festiwalu w Treviso, 1994), Piraci (odc. 2 s. jw.; Premio Mister Linea na festiwalu w Treviso, 1994), Odjazd pociągu (odc. 3 s. jw.; Premio Mister Linea na festiwalu w Treviso, 1994)
  • 1994 Stop AIDS (3 odc.; I nagroda - w zestawie - Słowenia, 1994);
  • 1995 Wieje piaskiem od strony wojny (teledysk);
  • 1995 MTV Ident Kafka meets Dostojevski (Gold Award Broadcast Design International w Los Angeles, 1996);
  • 1996 Absolut Panushka (sekwencja w filmie prod. USA; Best Animated Campaign na Holland Animation Film Festival w Utrechcie, 1996; Best Animation Produced for Internet na World Animation Celebration w Pasadenie, 1997)
  • 2000 Zbrodnia i kara (Złota Kreska na VI OFAFA w Krakowie, 2000; Nagroda Publiczności Korona Króla Kazimierza w kategorii filmu animowanego podczas Lata Filmów w Kazimierzu Dolnym, 2001; Grand Prix na II Biesiadzie z Filmem Krótkometrażowym DAF w Szczecinie, 2001);
  • 2009 Las (pełnometrażowy film aktorsko-animowany).

oprac. Jerzy Armata