English

Niedźwiedzie nie istnieją

Jafar Panahi
No Bears / Khers nist
Iran 2022 / 106’
Muzyka Porwany

Niezmordowany Jafar Panahi nie traci werwy i kontynuuje partyzancką walkę z irańskim reżimem. Poruszając się po dobrze sobie znanym pograniczu fikcji i dokumentu, nie oszczędza również własnego środowiska, a nawet samego siebie. W swoim najnowszym filmie pokazuje, jak nadzoruje realizację nowego projektu – jest jednak odseparowany od ekipy i kontaktuje się z nią jedynie za pomocą internetu (na reżyserze wciąż ciąży formalny zakaz wykonywania zawodu). Panahi stara się robić dobrą minę do złej gry i znosić niewygody, wierząc, że z dala od Teheranu zdoła schronić się przed czujnym okiem władzy. Życzeniowe myślenie artysty nie wytrzymuje jednak konfrontacji z rzeczywistością, a atmosfera wokół jego zaangażowanego politycznie melodramatu staje się coraz bardziej napięta. Na domiar złego niepokój udziela się także mieszkańcom goszczącej reżysera wioski. Jego bezpośrednie źródło stanowią tytułowe niedźwiedzie, ale dużo bardziej niebezpieczne wydają się światopoglądowe spory, w które zostaje wciągnięty także reżyser. Jafar Panahiego stawia nas przed pytaniem, czy fikcja wciąż jeszcze może pomóc w oswojeniu coraz bardziej przerażającej rzeczywistości?

Piotr Czerkawski

nagrody

  • MFF w Wenecji 2022 – Specjalna Nagroda Jury
  • MFF w Chicago 2022 – Nagroda za filmową odwagę

Jafar Panahi

Urodził się w 1960 roku w Iranie. Jeden z najbardziej utytułowanych reżyserów irańskiej Nowej Fali. Swoją karierę rozpoczął od asystowania Abbasowi Kiarostamiemu. Po realizacji kilku dokumentów nakręcił w 1995 roku nagrodzony Złotą Kamerą na festiwalu w Cannes Biały balonik. Później było Lustro – Złoty Lampart na festiwalu w Locarno w 1997 roku – i Krąg – Złoty Lew na festiwalu w Wenecji w roku 2000. W marcu 2010 roku Panahi z powodu swojego politycznego zaangażowania został aresztowany przez służby irańskiego reżimu. Został wprawdzie uwolniony, lecz ciąży na nim 20-letni zakaz pracy twórczej. W 2015 roku za Taxi-Teheran otrzymał Złotego Niedźwiedzia w Berlinie. 

Wybrana filmografia

1988 Yaarali bashlar (short, doc.)

1995 Biały balonik / Badkonake seid / The White Balloon

1997 Lustro / Ayneh / The Mirror

2000 Krąg / Dayereh / The Circle

2006 Na spalonym / Offside

2010 To nie film / In film nist / This Is Not a Film

2015 Taxi-Teheran 

Twórcy

reżyseria Jafar Panahi
scenariusz Jafar Panahi
zdjęcia Amin Jafari
montaż Amir Etminan
obsada Jafar Panahi, Naser Hashemi, Vahid Mobasheri, Bakhtiyar Panjeei, Mina Kavani
producent Jafar Panahi, Nader Saeivar, Sinan Yusufoglu
produkcja JP Production
właściciel praw Celluloid Dreams
polski dystrybutor Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
język perski, azerski