Spacerek staromiejski
Rzecz zaskakująca w filmografii Munka – subtelna, pogodna, urzekająca impresja filmowa pozbawiona słów, w której pierwsze skrzypce gra muzyka codzienności, a tłem jest warszawska starówka. Kamera towarzyszy w przechadzce kilkuletniej uczennicy klasy skrzypiec (w tej roli córka poety Juliana Przybosia, Julia). Dziewczynka jest przewodniczką widza po staromiejskich zaułkach, ukazanych jak gdyby jej oczami – z dziecięcą świeżością spojrzenia, wrażliwością na detal i na muzykę. Instrumenty w tej symfonii codzienności są różne – grają strojone właśnie kościelne organy, ale także „gra” miotła dozorcy, „grają” młotki szewców, butelki podskakujące na parapecie czy silniki motocykli. Przez moment na ekranie pojawia się sam Munk, jako człowiek w budce telefonicznej. Gdzieś w dalekim tle – echa powstania warszawskiego.
Munk był melomanem, twórcą szczególnie wrażliwym na muzykę i dźwięki w filmie, na współbrzmienie i wzajemne uzupełnianie się filmowej wizji i fonii. Ta wrażliwość jest widoczna zarówno w jego pełnometrażowych dziełach, jak i w krótkich formach. Spacerek… stanowi jej najpełniejsze odzwierciedlenie. Muzyka Andrzeja Markowskiego – pomysłodawcy filmu – jest tu mistrzowsko zespolona z obrazem.
nagrody
International Documentary Festival, Venice 1959 – First Prize in the Documentary-Feature Category; Edinburgh IFF 1959 – Special Mention; International West German Short Film Days, Oberhausen 1960 – diploma; 10th International Festival of Tourist and Folklore Films, Brussels 1960 – Award for Best Fictionalised Tourist Film; Vancouver IFF 1961 – Honorary Mention
Andrzej Munk
Reżyser filmowy, operator, wykładowca, jeden z twórców najwybitniejszych dzieł polskiej szkoły filmowej. Urodził się 16 października 1921 roku w Krakowie, zginął tragicznie 20 września 1961 roku w wypadku samochodowym, do którego doszło pod Łowiczem. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi na dwóch wydziałach – operatorskim i reżyserskim. Podczas studiów zrealizował zdjęcia do wielu filmów swoich kolegów, jako reżyser zadebiutował w szkole filmem dokumentalnym Sztuka młodych (1949). Jeszcze w czasie studiów, w 1950 roku, otrzymał etat w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie. Był członkiem Zespołu Filmowego „Kadr”. Wspólnym mianownikiem fabuł Andrzeja Munka jest podejmowana kwestia wpływu prądów społecznych i systemów totalitarnych na postawę jednostki. Reżyser nie stronił przy tym od groteski, paradoksu, gorzkiej ironii, co wyróżniało go wśród innych artystów szkoły polskiej.
Filmografia
1949 Sztuka młodych / The Art of the Young (doc., short)
1950 Zaczęło się w Hiszpanii / It Began in Spain (doc., short)
1951 Kierunek – Nowa Huta! / Destination – Nowa Huta! (doc., short)
1951 Nauka bliżej życia / Science Closer to Life (doc., short)
1952 Bajka / A Fairy Tale (doc., short)
1952 Pamiętniki chłopów / Peasant Diaries (doc., short)
1953 Kolejarskie słowo / A Railwayman’s Word (doc., short)
1954 Gwiazdy muszą płonąć / Stars Must Burn (co-dir., doc., short)
1955 Niedzielny poranek. Scherzo / One Sunday Morning. Scherzo (short)
1958 Spacerek staromiejski / A Walk in the Old City of Warsaw (short)
1955 Błękitny krzyż / The Men of the Blue Cross
1956 Człowiek na torze / Man on the Track
1957 Eroica. Symfonia bohaterska w dwóch częściach / Eroica. Heroic Symphony in Two Parts (part I: Scherzo alla Pollacca, part II: Ostinato lugubre)
1960 Zezowate szczęście / Bad Luck
1963 Pasażerka / Passenger
TV
1957(1972) Eroica. Con bravura (TV)
1959 Wieczory generalskie / Generals’ Evenings (TV Theatre)
1960 Pasażerka / Passenger (TV Theatre)
1961 Arlekinada / Harlequinade (TV Theatre)
Polska Kronika Filmowa (PKF) / Polish National Newsreel (PNN)
1950 Wiec w Baranowiczach, XI 1950 / Mass meeting in Baranowicze, XI 1950 (doc., short)
1950 Dekoracje, efekty nocne, XI 1950 / Decorations, night effects, XI 1950 (doc., short)
1950 Akademia ku czci Józefa Bema, XII 1950 / A ceremony in memory of Józef Bem, XII 1950 (doc., short)
1951 Wystawa Młodzież w walce o pokój, I 1951 / The exhibition Młodzież w walce o pokój (Youth Fighting for Peace), I 1951 (doc., short)
1951 Fabryka żarówek wykonała roczny plan, I 1951 / The light bulb factory has fulfilled the annual plan, I 1951 (doc., short)
1951 Fabryka penicyliny, PKF 1951, nr 3 / The penicillin factory, PNN 1951, no. 3 (doc., short)
1951 Sztuka Zwycięstwo w Teatrze Nowym, II 1951 / The play Zwycięstwo (Victory) in ‘Nowy’ Theatre, II 1951 (doc., short)
1951 Walka z alkoholizmem, PKF 1951, nr 8 / Fighting with alcoholism, PNN 1951, no. 8 (doc., short)
1951 Dom Dziecka im. św. Gertrudy, PKF 1951, nr 10 / St. Gertrude’s orphanage, PNN 1951, no. 10 (doc., short)
1951 Windziarki na Muranowie (dokrętka do materiału Zbigniewa Raplewskiego), PKF 1951, nr 10 / Lift attendants in Muranów (additional shooting for Zbigniew Raplewski’s material), PNN 1951, no. 10 (doc., short)
1951 Mecz piłki nożnej CWKS – Unia, PKF 1951, nr 14 / Football match CWKS – Unia, PNN 1951, no. 14 (co-dir., doc., short)
1951 Zabawa na Mariensztacie, PKF 1951, nr 23 / Party in Mariensztat, PNN 1951, no. 23 (co-dir., doc., short)
1951 Miejski szpital położniczy w Warszawie, PKF 1951, nr 23 / City Maternity Hospital in Warsaw, PNN 1951, no. 23 (doc., short)
1951 Zespół Aleksandrowa, VII 1951 / The Alexandrov’s Band, VII 1951 (doc., short)
1951 Rumuński Zespół Pieśni i Tańca, PKF 1951, nr 37 / Romanian Song and Dance Group, PNN 1951, no. 37 (doc., short)
1956 Komeda i jego zespół, PKF 1956, nr 36 / Komeda and His Band, PNN 1956, no. 36 (doc., short)
1959 Wydanie (anty)jubileuszowe, PKF 1959, nr 52 AB, wydanie specjalne z okazji jubileuszu 15-lecia PKF / The (Anti)celebratory Version, PNN 1959, no. 52 AB, special edition on the 15th anniversary of PNN (doc., short)