Dom i świat
Mistrzowska adaptacja arcydzieła Rabindranatha Tagorego – epicka w rozmachu inscenizacji, a jednocześnie narracyjnie skupiona i oszczędna. Do bogatego domu małżeństwa Choudhury przybywa Sandip Mukherjee, charyzmatyczny przywódca rewolucyjnej partii domagającej się ekonomicznej niezależności od Brytyjczyków. Domostwo to jest szczególne – Nikhilesh, wyedukowany na Zachodzie, ma nowoczesne poglądy społeczne, do których stara się przekonać swoją żonę Bimalę. Wykształcona, niezależna duchem kobieta z ostrożnością odnosi się jednak do łamania tradycyjnych zwyczajów i wyjścia ku światu. Obecność Sandipa wymusza na bohaterach zmierzenie się z własnymi przeświadczeniami i granicami, a napięcie w tym szczególnym trójkącie odzwierciedla dynamikę przemian Indii na początku XX wieku. Rayowi udało się przenieść na ekran gęstość powieściowego słowa, a przy tym zachować typową dla siebie wizualną wrażliwość na szczegóły i psychologiczne niuanse. Potrafił też, za Tagorem, ubrać w kostium dramatu psychologicznego swoisty traktat filozoficzno-polityczny.
nagrody
- Indyjskie Nagrody Filmowe 1984 – najlepszy film bengalski
- Nagroda Bengalskich Dziennikarzy 1984 – najlepszy aktor (Victor Banerjee)
Satyajit Ray
Jeden z najważniejszych i najwybitniejszych twórców kina indyjskiego, które właśnie dzięki niemu zaistniało w świadomości zachodnich widzów. Urodzony w Kalkucie w 1921 roku w artystycznej bengalskiej rodzinie, najpierw pracował w reklamie oraz jako ilustrator książek. W 1947 roku reaktywował Calcutta Film Society. Trzy lata później, podczas podróży po Europie, miał okazję zobaczyć klasykę światowego kina, co w ogromnym stopniu wpłynęło na jego filmową wrażliwość. Jego pierwszy film z 1955 roku Droga do miasta okazał się sensacją festiwalu w Cannes – debiut był częścią tzw. trylogii Apu, która zalicza się do największych osiągnięć reżysera. Zrealizował ponad 30 filmów, fabularnych i dokumentalnych. Wśród najważniejszych motywów jego twórczości jest wnikliwa obserwacja społeczna, namysł nad przemianami kulturowymi Indii, etyczny wymiar relacji międzyludzkich i życiowych wyborów, trwałych i nietrwałych wartości. Subtelny stylista skupiony na wizualnym szczególe, niestrudzony badacz natury i psychologii człowieka. Zmarł w Kalkucie w 1992 roku.
Wybrana filmografia
1955 Droga do miasta / Pather Panchali / Pather Panchali
1956 Nieugięty / Aparajito / The Unvanquished
1958 Salon muzyczny / Jalsaghar / The Music Room
1959 Świat Apu / Apu Sansar / The World of Apu
1960 Bogini / Devi / Goddess
1961 Trzy córki / Teen Kanya / Three Daughters
1962 Kanczendzanga / Kanchanjungha / Kanchanjungha
1963 Wielkie miasto / Mahanagar / The Big City
1966 Idol / Nayak / The Hero
1969 Dni i noce w lesie / Aranyer Din Ratri / Days and Nights in the Forest
1970 Przeciwnik / Pratidwandi / The Adversary
1971 Towarzystwo z ograniczoną odpowiedzialnością / Seemabaddha / Company Limited
1975 Pośrednik / Jana Aranya / The Middleman