Droga do miasta
Żaden inny film Satyajita Raya nie poruszył tak widzów i krytyków jak Droga do miasta – debiut, który okazał się arcydziełem. Skromna, utrzymana w konwencji realistycznej (inspirowana neorealizmem), a przy tym niezwykle wyrafinowana wizualnie opowieść o zubożałej rodzinie z bengalskiej wioski przyniosła reżyserowi rozgłos i stała się punktem zwrotnym dla kina indyjskiego. Ray z czułością i wyczuciem emocjonalnego niuansu portretuje bohaterów: dzielną matkę, w rozpaczy, ale z determinacją walczącą z biedą, jej karmiącego się złudzeniami męża, a przede wszystkim dzieci – pełną życia, niezależną Durgę i jej młodszego brata Apu. Portret dopełnia stareńka ciotka, nadając całości wymiar uniwersalizmu. Droga do miasta, pierwsza część trylogii Apu, zaskakuje dojrzałością formy filmowej. Ray z maleńkich szczegółów buduje zarówno obraz przyziemnej codzienności, jak i epicki pejzaż. Dramat losów bohaterów kontrapunktuje ich drobnymi radościami. To dzieło skończone i pełne, początek niezwykłej drogi.
nagrody
- Indyjskie Nagrody Filmowe 1956 – najlepszy film
- MFF w Cannes1956 – najlepszy dokument, Nagroda OCIC
- MFF w San Francisco 1957 – najlepsze zdjęcia, reżyser
Satyajit Ray
Jeden z najważniejszych i najwybitniejszych twórców kina indyjskiego, które właśnie dzięki niemu zaistniało w świadomości zachodnich widzów. Urodzony w Kalkucie w 1921 roku w artystycznej bengalskiej rodzinie, najpierw pracował w reklamie oraz jako ilustrator książek. W 1947 roku reaktywował Calcutta Film Society. Trzy lata później, podczas podróży po Europie, miał okazję zobaczyć klasykę światowego kina, co w ogromnym stopniu wpłynęło na jego filmową wrażliwość. Jego pierwszy film z 1955 roku Droga do miasta okazał się sensacją festiwalu w Cannes – debiut był częścią tzw. trylogii Apu, która zalicza się do największych osiągnięć reżysera. Zrealizował ponad 30 filmów, fabularnych i dokumentalnych. Wśród najważniejszych motywów jego twórczości jest wnikliwa obserwacja społeczna, namysł nad przemianami kulturowymi Indii, etyczny wymiar relacji międzyludzkich i życiowych wyborów, trwałych i nietrwałych wartości. Subtelny stylista skupiony na wizualnym szczególe, niestrudzony badacz natury i psychologii człowieka. Zmarł w Kalkucie w 1992 roku.
Wybrana filmografia
1955 Droga do miasta / Pather Panchali / Pather Panchali
1956 Nieugięty / Aparajito / The Unvanquished
1958 Salon muzyczny / Jalsaghar / The Music Room
1959 Świat Apu / Apu Sansar / The World of Apu
1960 Bogini / Devi / Goddess
1961 Trzy córki / Teen Kanya / Three Daughters
1962 Kanczendzanga / Kanchanjungha / Kanchanjungha
1963 Wielkie miasto / Mahanagar / The Big City
1966 Idol / Nayak / The Hero
1969 Dni i noce w lesie / Aranyer Din Ratri / Days and Nights in the Forest
1970 Przeciwnik / Pratidwandi / The Adversary
1971 Towarzystwo z ograniczoną odpowiedzialnością / Seemabaddha / Company Limited
1975 Pośrednik / Jana Aranya / The Middleman